Η λέξη chakra (τσάκρα) προέρχεται από τη σανσκριτική λέξη «chakrum», που σημαίνει «τροχός».

Τα τσάκρας είναι ενεργειακά κέντρα που μετασχηματίζουν τη βιοενέργεια. Είναι, δηλαδή, κέντρα που απορροφούν και εκπέμπουν δονήσεις, επηρεάζοντας άμεσα την υγεία των οργάνων με τα οποία σχετίζονται. Δεν είναι απτά ανατομικά σημεία, αλλά αντιστοιχούν σε μέρη και όργανα του σώματος, κυρίως σε αδένες και νευρικά πλέγματα, και τοποθετούνται πλασματικά κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης, από την άκρη του κόκκυγα μέχρι την κορυφή του κεφαλιού.

Τα κύρια τσάκρας είναι 7: το κοκκυγικό κέντρο (muladhara chakra), το πυελικό κέντρο (svadisthana chakra), το οσφυϊκό κέντρο (manipura chakra), το θωρακικό κέντρο (anahata chakra), το αυχενικό κέντρο (vishuddhi chakra), το μετωπικό κέντρο(ajna chakra) και το κορυφαίο κέντρο (sahasrara chakra). Σε κάθε ένα από αυτά αντιστοιχούν κάποιες δονήσεις, είτε οπτικές -σχήματα, χρώματα-, είτε ακουστικές -νότες, συλλαβές-, αλλά και κάποιες στάσεις και αναπνευστικές ασκήσεις της γιόγκα, που μπορούν να ενεργοποιήσουν και να εξισορροπήσουν τη λειτουργία των ενεργειακών αυτών κέντρων και των οργάνων που επηρεάζουν.

1o_muladhara chakra

MULADHARA_ ΤΟ ΚΟΚΚΥΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Το πρώτο τσάκρα βρίσκεται στη βάση της σπονδυλικής στήλης, στο κοκκυγικό πλέγμα. Συμβολίζεται με έναν λωτό με τέσσερα πέταλα και έχει χρώμα κόκκινο.

Είναι το κέντρο της επιβίωσης, της αυτοσυντήρησης, της ασφάλειας και της σύνδεσης με τη γη. Συνδέεται με τηρύθμιση των βασικών αναγκών επιβίωσης, το βιοπορισμού και το αίσθημα της σταθερότητας και αξιοπιστίας.

Αντιστοιχεί στα επινεφρίδια καιεπιδρά στα πόδια και την ικανότητα για ισορροπία, το αίμα, τα κόκαλα και τη γενική υγεία.

Σε κατάσταση ισορροπίας του 1ου τσάκρα, ο άνθρωπος χαρακτηρίζεται από την ικανότητα αυτοσυντήρησης, σύνδεση με το σώμα και τη γη, σωστό βάρος, καλή υγεία και ζωτικότητα. Αντίθετα, όταν το κέντρο αυτό δε λειτουργεί ισορροπημένα, τότε, είτε εκδηλώνεται απληστία, υλισμός, φιληδονία και τάση παχυσαρκίας, είτε πολύ μικρό σωματικό βάρος, φόβος, ανασφάλεια, εμμονές και κακή διαχείριση του χρήματος.

Οι στάσεις ισορροπίας και οι καθιστές στάσεις της γιόγκα, καθώς και το ριζικό κλείδωμα(mula bandha), αποτελούν πρακτικές που ενεργοποιούν και εξισορροπούν το κοκκυγικό κέντρο.

2o_svadisthana chakra

SVADISTHANA_ ΤΟ ΠΥΕΛΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Το δεύτερο τσάκρα βρίσκεται στο ιερό πλέγμα, λίγο κάτω από τον αφαλό. Συμβολίζεται με έναν λωτό με έξι πέταλα, στη βάση του οποίου υπάρχει ημισέληνος που ανοίγει προς τον ουρανό, και έχει χρώμα πορτοκαλί.

Είναι το κέντρο της δημιουργικότητας, της αναπαραγωγής, της σεξουαλικότητας και της επιθυμίας. Συνδέεται με τον αισθησιασμό, την εκδήλωση συναισθημάτων και γενικότερα την απόλαυση της ζωής.

Αντιστοιχεί στους γονάδες αδένες και επιδρά στα αναπαραγωγικά όργανα και την πυελική ζώνη.

Σε κατάσταση ισορροπίας του 2ου τσάκρα, ο άνθρωπος χαρακτηρίζεται από δημιουργικότητα, χαρά και καλές κοινωνικές σχέσεις. Αντίθετα, όταν το κέντρο αυτό δε λειτουργεί ισορροπημένα, τότε, είτε προκαλούνται φαινόμενα σεξουαλικής εξάρτησης και υπερβολικής υποχωρητικότητας, εμμονές, ψυχαναγκασμοί, υπερβολικές συναισθηματικές αντιδράσεις , χαλαρά όρια και εθισμός στα ναρκωτικά, είτε σκληρά όρια, σεξουαλική ψυχρότητα, δύσκαμπτο σώμα και κακή διάθεση.

Οι στάσεις της γιόγκα που περιλαμβάνουν ανοίγματα των ισχίων και γενικότερα θέτουν σε κίνηση την πύελο, ενεργοποιούν και εξισορροπούν το πυελικό κέντρο.

3o_manipura chakra

MANIPURA_ ΤΟ ΟΣΦΥΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Το τρίτο τσάκρα βρίσκεται στο ηλιακό πλέγμα (λίγο πάνω από τον αφαλό). Συμβολίζεται με έναν λωτό με δέκα πέταλα και έχει χρώμα κίτρινο.

Είναι η έδρα της δύναμής μας μέσα στον κόσμο. Αποτελεί το κέντρο της αίσθησης της προσωπικής ισχύος, της επιβεβαίωσης και της επιβολής στο κοινωνικό περιβάλλον, των κατώτερων συναισθημάτων και των αναγκών του «εγώ». Συνδέεται με την προσωπική πρόοδο και την αυτοπεποίθηση, τη δύναμη και την εξουσία, αλλά και την «πέψη», όχι μόνο τροφών, αλλά και ιδεών, δηλαδή τη δεκτικότητα ή την άρνηση σε πρόσωπα και καταστάσεις.

Αντιστοιχεί στο πάγκρεας και επιδρά στο πεπτικό σύστημα και τον μεταβολισμό, το αυτόνομο νευρικό σύστημα και την κοιλιακή κοιλότητα.

Σε κατάσταση ισορροπίας του 3ου τσάκρα, ο άνθρωπος χαρακτηρίζεται από αυτοεκτίμηση, θάρρος, δύναμη και ενέργεια. Αντίθετα, όταν το κέντρο αυτό δε λειτουργεί ισορροπημένα, τότε, είτε εκδηλώνεται επιθετικότητα, ανταγωνιστικότητα, δίψα για εξουσία, αίσθηση ανωτερότητας και τάσεις επιβολής στους γύρω, είτε ντροπή, δειλία και εσωστρέφεια.

Οι στάσεις της γιόγκα που ενεργοποιούν τους κοιλιακούς μύες, κυρίως οι στροφές του κορμού, αλλά και οι πρόσθιες κάμψεις πάνω στα πόδια και οι στηρίξεις στα χέρια, το κοιλιακό κλείδωμα (Uddyana Bandha), η αναπνοή του φυσερού (bhastrika pranayama), η εξωθητική αναπνοή (kapalabhati kriya) και ο κοιλιακός καθαρισμός (nauli kriya), αποτελούν πρακτικές που ενεργοποιούν και εξισορροπούν το οσφυϊκό κέντρο.

4o_anahata chakra

ANAHATA_ ΤΟ ΘΩΡΑΚΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Το τέταρτο τσάκρα βρίσκεται στο κέντρο του θώρακα, στην καρδιά. Συμβολίζεται από έναν λωτό με δώδεκα πέταλα, μέσα στον οποίο υπάρχουν δύο τρίγωνα(το ένα δείχνει προς τη γη και το άλλο τον ουρανό) και έχει χρώμα πράσινο.

Είναι τοκέντρο της ανιδιοτελούς αγάπης, της συμπόνιας, της κατανόησης, της προσφοράς. Συνδέεται με την δίχως όρους αγάπη, την καλοσύνη, την αποδοχή και αποτελεί τη γέφυρα μεταξύ της σωματικής και της πνευματικής ενέργειας, καθώς μεσολαβεί ανάμεσα στα τρία «κατώτερα» και τα τρία «ανώτερα» τσάκρας.

Αντιστοιχεί στον θύμο αδένα και επιδρά στην καρδιά, το θώρακα, τους πνεύμονες, το διάφραγμα και κατ΄επέκταση το αναπνευστικό σύστημα.

Σε κατάσταση ισορροπίας του 4ου τσάκρα, ο άνθρωπος χαρακτηρίζεται απόκαλό ανοσοποιητικό σύστημα, καλή λειτουργία της καρδιάς και του αναπνευστικού, συμπόνια, δεκτικότητα και προσφορά αγάπης, αρμονικές σχέσεις. Αντίθετα, όταν το κέντρο αυτό δε λειτουργεί ισορροπημένα, τότε, είτε εκδηλώνεται πικρία, απαιτητικότητα, ζήλια και εξάρτηση από πρόσωπα, είτε αδιαφορία για τους άλλους, ψυχρότητα, μη ανεκτικότητα και αντικοινωνικότητα από το φόβο μην πληγωθώ συναισθηματικά.

Οι στάσεις της γιόγκα που διευρύνουν το θώρακα, όπως οι υπερεκτάσεις και οι στροφές του κορμού, η θωρακικοπλευρική τεχνική αναπνοής και η ανιδιοτελής προσφορά και υπηρεσία, όπως η Κάρμα γιόγκα, αποτελούν πρακτικές που ενεργοποιούν και εξισορροπούν το θωρακικό κέντρο.

5ο_vishuddhi chakra

VISHUDDHI_ ΤΟ ΑΥΧΕΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Το πέμπτο τσάκρα βρίσκεται στη βάση του λαιμού. Συμβολίζεται από έναν λωτό με δεκαέξι πέταλα και έχει χρώμα ανοικτού μπλε- τυρκουάζ.

Είναι το κέντρο της επικοινωνίας, της προσωπικής έκφρασης και της δημιουργικότητας. Συνδέεται με τον λόγο, την ακρόαση και την ομιλία.

Αντιστοιχεί στον θυρεοειδή και τον παραθυρεοειδή αδένα και επιδρά στον λαιμό, τον αυχένα, το λάρυγγα, τις αμυγδαλές.

Σε κατάσταση ισορροπίας του 5ου τσάκρα, ο άνθρωπος χαρακτηρίζεται από ορθή σκέψη και ωραία ομιλία, αυθορμητισμό και έκφραση, σωστή ακρόαση του συνομιλητή. Αντίθετα, όταν το κέντρο αυτό δε λειτουργεί ισορροπημένα, τότε, είτε ενισχύεται η φλυαρία και ο δογματισμός, είτε η εσωστρέφεια και η αδυναμία έκφρασης,η ανειλικρίνια, η αντικοινωνικότητα και η καχυποψία.

Οι στάσεις της γιόγκα που ενεργοποιούν την περιοχή του λαιμού( όπως η λαμπάδα, το άροτρο και το λιοντάρι ), το κλείδωμα του λαιμού( jalandhara bandha ), η επανάληψη μάντρας και γενικότερα το τραγούδι, αποτελούν πρακτικές που ενεργοποιούν και εξισορροπούν το αυχενικό κέντρο.

6ο_ajna chakra

AJNA_ ΤΟ ΜΕΤΩΠΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Το έκτο τσάκρα, που είναι γνωστό και ως το τρίτο μάτι, βρίσκεται στο μετωπικό κέντρο ανάμεσα στα φρύδια. Συμβολίζεται με έναν διπέταλο λωτό και έχει χρώμα λουλακί.

Είναι το κέντρο της διαίσθησης, της ενόρασης, της μνήμης και της φαντασίας. Συνδέεται με την εσωτερική σοφία, την ορθολογιστική ικανότητα, τη διορατικότητα, την επαφή με τον Ανώτερο Εαυτό και την εσωτερική φωνή.

Αντιστοιχεί στον αδένα της υπόφυσης και επιδρά στα μάτια, τη μύτη, τα αυτιά και τον εγκέφαλο.

Σε κατάσταση ισορροπίας του 6ου τσάκρα, ο άνθρωπος χαρακτηρίζεται από διαύγεια, αντίληψη, καλή μνήμη, διαίσθηση και φαντασία. Αντίθετα, όταν το κέντρο αυτό δε λειτουργεί ισορροπημένα, τότε, είτε προκαλούνται εμμονές, ψευδαισθήσεις και έλλειψη συγκέντρωσης, είτε νωθρότητα και έλλειψη φαντασίας.

Ο οραματισμός, η αυτοσυγκέντρωση και η εναλλασσόμενη αναπνοή (nadi sodhana pranayama) αποτελούν πρακτικές που ενεργοποιούν και εξισορροπούν το μετωπικό κέντρο.

7ο_sahasrara chakra

SAHASRARA_ΤΟ ΚΟΡΥΦΑΙΟ ΚΕΝΤΡΟ

Το έβδομο τσάκρα βρίσκεται στην κορυφή του κεφαλιού. Συμβολίζεται από έναν λωτό με χίλια πέταλα και έχει χρώμα μωβ ή λευκό.

Είναι το ανώτερο ενεργειακό σημείο του σώματος και συμβολίζει τη διαφώτιση και την επαφή με τα ανώτατα επίπεδα της πνευματικής συνειδητοποίησης. Είναι το κέντρο της πνευματικότητας και της ενότητας με το σύμπαν.

Αντιστοιχεί στον αδένα της επίφυσης και επιδρά στον εγκέφαλο και το υπόλοιπο νευρικό σύστημα.

Σε κατάσταση ισορροπίας του 7ου τσάκρα ο άνθρωπος, αισθάνεται ολοκληρωμένος και οδηγείται στην αυτοπραγμάτωση και την ανάπτυξη της ελεύθερης βούλησης. Αντίθετα, όταν το κέντρο αυτό δε λειτουργεί ισορροπημένα, τότε, είτε εκδηλώνεται εξάρτηση από πνευματικά φαινόμενα, είτε υπέρμετρη χρήση της λογικής έναντι στο συναίσθημα.

Ο διαλογισμός, η βαθιά χαλάρωση στη στάση του πτώματος και η στήριξη στην κορυφή του κεφαλιού αποτελούν πρακτικές που ενεργοποιούν και εξισορροπούν το κορυφαίο κέντρο.